مصادیق امنیت در حکومت اسلامی از منظر اندیشه امام خمینی(ره)

نوع مقاله : ترویجی

نویسنده

کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی اسلام، پژوهشگر تاریخ انقلاب و اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، تهران، ایران

چکیده

امنیت در حکومت اسلامی از نعمت های الهی است؛ زیرا تعالی حکومت و مردم در فضای امن و ایمن از آسیب ها، خطرات و تهدیدات تحقق می یابد. امام خمینی(ره) تامین امنیت، رفاه و آسایش عمومی را از وظایف حکومت اسلامی بر می شمارد و معتقدند که یکی از فلسفه های تشکیل حکومت در اسلام، برپایی امنیت و رفع تهدیدات از جوامع انسانی می باشد. از آنجایی که برپایی امنیت در جامعه اسلامی نیازمند شناسایی مولفه ها و مصادیق امنیت دارد، این مقاله سعی دارد به بررسی امنیت در حکومت اسلامی بپردازد و با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی نیز آراء امام خمینی(ره) را مورد مداقه قرار دهد. سوال اصلی به این قرار است؛ امنیت از منظر امام خمینی(ره) شامل چه مولفه هایی می گردد؟ یافته های مقاله نشان می دهند که امام خمینی(ره) به مقوله امنیت از منظر دین و روایات اسلامی می نگرند و به همین دلیل، از امنیت به عنوان نعمتی مجهول و گوارا یاد می کنند که با سلامت، آرامش و استقلال همنشین است و ممکن است مورد تهدید واقع شود و از این رو، وظیفه حکومت است که امنیت را تامین نماید. امنیت در مکتب امام(ره) اشاره به مولفه هایی همچون؛ نظم بلاد و ایمن سازی سامان سیاسی، رفاه عمومی، آرامش جامعه، ایمن بودن از بلایا، در امان بودن جان، مال و ناموس مردم در جامعه، استقلال همه جانبه و... دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examples of security in Islamic government from the perspective of Imam Khomeini's thought

نویسنده [English]

  • seyyedmohammadjavad ghorbi
Graduated with a master's degree in Islamic political thought, a researcher of the history of the revolution and the political thought of Muslim thinkers
چکیده [English]

Security in the Islamic government is one of God's blessings; Because the excellence of the government and the people is realized in a safe and secure environment from harm, dangers and threats. Imam Khomeini (may Allah be pleased with him) considers the provision of security, welfare and public comfort as one of the duties of the Islamic government, and they believe that one of the philosophies of forming a government in Islam is to establish security and remove threats from human societies. Since the establishment of security in the Islamic society requires the identification of the components and examples of security, this article tries to examine the security in the Islamic government and by using the analytical-descriptive method, examines the opinions of Imam Khomeini (RA). The main question is this; From Imam Khomeini's point of view, what components does security include? The findings of the article show that Imam Khomeini (may God bless him and grant him peace) looks at the category of security from the perspective of religion and Islamic traditions, and for this reason, he mentions security as an unknown and pleasant blessing that is accompanied by health, peace and independence and is possible. is threatened and therefore, it is the duty of the government to provide security. Security in Imam's school refers to components such as; It has the order and security of the political order, public welfare, peace of society, safety from disasters, safety of life, wealth and honor of people in the society, all-round independence, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • Islamic government
  • public welfare
  • comfort
  • real independence
  • قرآن کریم.
  • اخوان کاظمی، بهرام(1387): «امنیت اقتصادی و راهکارهای تامین آن در آموزه‌های قرآنی و روایی»، مطالعات قرآن و حدیث، سال اول، بهار و تابستان، شماره2.
  • اخوان کاظمی، بهرام(1389): «امنیت؛ ابعاد و سازوکارهای تامین آن در روایات»، حکومت اسلامی، سال پانزدهم، تابستان، شماره2.
  • آدمی، علی و دیگران(1390): «الزامات گذار به امنیت ملی پایدار»، دانش سیاسی، سال هفتم، پائیز و زمستان، شماره14.
  • اصلانی، فیروز و محمود فرد کاردل(1391):«امنیت جمهوری اسلامی ایران و نهادهای سیاست گذار»، حقوق، پائیز، شماره3.
  • افتخاری، اصغر و دیگران(1390): «بازخوانی الزامات امنیتی سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق1404»، راهبرد، سال بیستم، پائیز، شماره60.
  • افتخاری، اصغر و غلامحسین نمازی(1389): «امنیت عمومی در اندیشه و بیانات مقام معظم رهبری»، دانش انتظامی، سال دوازدهم، شماره2.
  • افتخاری، اصغر(1383): «مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت»، مطالعات راهبردی، سال هفتم، پائیز، شماره25.
  • افتخاری، اصغر(1391): امنیت، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
  • امام خمینی(1376): تحریر الوسیله، ترجمه علی اسلامی، قم، انتشارات اسلامی حوزه.
  • امام خمینی(1376): مناسک حج(احکام مطابق با فتاوی حضرت امام خمینی)، تهران، نشر عروج.
  • امام خمینی(ره)(1368): وصیت نامه سیاسی الهی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • امام خمینی(ره)(1372): آداب الصلواه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • امام خمینی(ره)(1375): استفتائات، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • امام خمینی(ره)(1376): شرح چهل حدیث، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  • امام خمینی(ره)(1377): شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • امام خمینی(ره)(1385): صحیفه امام، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • امیرخانی، کاوه(1390): «مکتب امنیتی امام خمینی(ره)»، مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، زمستان، شماره 54.
  • بمانیان، محمدرضا و هادی محمودنژاد(1387):«تحقیقی در سنجش عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت شهری»، مدیریت شهری، بهار، شماره19.
  • پرهیزکار، غلامرضا(1390): «درآمدی بر مفاهیم مرتبط با نظریه اسلامی امنیت»، معرفت سیاسی، سال سوم، پائیز و زمستان، شماره6.
  • پیشگاهی فرد، زهرا(1385): فرهنگ جغرافیای سیاسی، تهران، نشر انتخاب.
  • تقی لو، فرامرز و علی آدمی(1389): «امنیت و پیشاارزش‌های آن در اندیشه سیاسی اسلام»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، زمستان، شماره50.
  • جمشیدی، محمدحسین(1388): «حکومت و رعایت؛ درآمدی بر فلسفه سیاسی حکومت در اسلام»، دانش سیاسی، سال پنجم، پائیز و زمستان، شماره2.
  • جمشیدی، محمدحسین(1388): اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)، تهران، پژوهشکده امام خمینی.
  • جهان بزرگی، احمد(1388): «نقش امنیت اقتصادی در حفظ انقلاب اسلامی»، انقلاب اسلامی، سال پنجم، بهار، شماره16.
  • جوادی آملی، عبدالله(1392): مفاتیح الحیاه، قم، نشر اسراء.
  • حاجی میرعرب، مهرداد(1376):‌«امنیت خلیج فارس؛ تاثیرات متقابل امنیت ملی و منطقه ای»، در توسعه و امنیت عمومی، جلد اول، تهران،‌ وزارت کشور.
  • خالقی، علی(1385): مشروعیت قدرت از دیدگاه امام خمینی(ره)، تهران، نشر عروج.
  • خانی، حسین(1390): «مولفه‌های نظری اقتدار ملی در سیاست خارجی اسلامی با تاکید بر اندیشه‌های امام خمینی(ره)»، در امام خمینی(ره) و بنیان‌های نظری امنیت، تهران، مطالعات راهبردی.
  • خسروی، علیرضا(1391): مکتب امنیتی امام خمینی(ره)، تهران، ابرار معاصر.
  • خسروی،مرتضی(1394): امنیت در قرآن، تهران، دانشگاه دفاع ملی.
  • خوئی، سید ابوالقاسم(1391): مبانی تکمله المنهاج،ترجمه علیرضا سعید، جلد دوم، تهران، انتشارات خرسندی.
  • درویشی، فرهاد(1390): «ابعاد امنیت در اندیشه و آراء امام خمینی»، در امام خمینی(ره) و بنیان‌های نظری امنیت، تهران، مطالعات راهبردی.
  • دلشاد تهرانی، مصطفی(1386): سیره نبوی، دفتر چهارم، تهران، نشر دریا.
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412): مفردات الفاظ قرآن، بیروت، دارالعلم.
  • رجبی پور، محمود(1384): «درآمدی بر عوامل موثر بر احساس امنیت»، در کنکاشی بر جنبه‌های مختلف امنیت عمومی و پلیس،‌ جلد دوم، تهران، ناجا.
  • رنجبر، مقصود(1385): «مفهوم امنیت در اندیشه سده‌های میانه»، مطالعات راهبردی، سال نهم، بهار، شماره31.
  • ره پیک، سیامک(1389): «منابع و شیوه‌های تامین امنیت در اندیشه امام خمینی(ره)»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، پائیز، شماره49.
  • رومینا، ابراهیم و نوشین السادات حسینی(1391): «نظم و امنیت اجتماعی»، در مبانی و مسائل امنیت اجتماعی، جلد اول، به کوشش گروه پژوهشی جامعه و امنیت، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی.
  • زارعی، بهادر و دیگران(1392): «بررسی گفتمانهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، جغرافیای انسانی، دوره45، بهار، شماره1.
  • زاهدی اصل، محمد(1381): مبانی رفاه اجتماعی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • سعادتمند، رسول(1386): فرهنگ خودسازی و خدمت رسانی از دیدگاه امام خمینی(ره)، قم، تسنیم.
  • سلیمانی، فاطمه(1389):«نسبت مصلحت و امنیت در فقه سیاسی شیعه»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، زمستان، شماره50.
  • شاکری، سیدرضا(1385): «قدرت به مثابه امنیت»، مطالعات راهبردی، سال نهم، زمستان،34.
  • شاه حسینی، محسن(1376): «امنیت در فلسفه سیاسی اسلام»، در توسعه و امنیت عمومی، جلد اول، تهران،‌ وزارت کشور.
  • شیخ صدوق(1361): معانی الاخبار، به تحقیق اکبر غفاری، قم، نشر اسلامی.
  • شیخ صدوق(بی تا): الخصال، قم، جماعه المدرسین للحوزه العلمیه.
  • صادقیان، سیدجلال(1382): «درآمدی بر امنیت و ابعاد و گستره آن»، امنیت عمومی، سال اول، بهار، شماره1.
  • طاهری بنچناری، میثم(1388): فرهنگ و تمدن غرب از دیدگاه امام خمینی(ره)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • عبادی نژاد، سیدعلی و دیگران(1388): «رابطه بین عوامل جغرافیایی و نظم و امنیت اجتماعی»، انتظام اجتماعی، سال اول، پائیز، شماره3.
  • عباس زاده، هادی و کامران کرمی(1390):«سرمایه اجتماعی و امنیت ملی پایدار»، مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، بهار، شماره51.
  • عطارزاده، مجتبی(1386): «امنیت مشارکت مدار دینی»، امنیت عمومی، سال دوم، بهار و تابستان، شماره 2 و 3.
  • علیزاده، اکبر(1381): سیاست‌های فقرزدایی در کلام معصومین(ع)، قم، پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
  • غرایاق زندی، داود(1387): «مفهوم امنیت در قالب گونه‌های مختلف»، مطالعات راهبردی، سال یانزدهم، زمستان، شماره42.
  • غرایاق زندی،داود(1389):«مفهوم امنیت ایمانی در قرآن کریم»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، زمستان، شماره50.
  • قربی، سید محمدجواد(1393): «مردم سالاری و امنیت انسانی؛ جایگاه مردم برای تامیت امنیت در نظام مردم سالاری از منظر امام خمینی(ره)»، مجموعه مقالات سومین همایش نظریه مردم سالاری دینی، جلد اول، تهران، نشر معارف.
  • قربی، سیدمحمدجواد و صدرالدین موسوی(1393): «بررسی مرجع امنیت در مکتب امنیتی امام خمینی(ره)»، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال سوم، تابستان، شماره9.
  • قربی، سیدمحمدجواد و محمدحسین جمشیدی(1392):«تهدیدهای فرهنگی در سطح مردم و حکومت از منظر امام خمینی (ره)»، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال دوم، تابستان، شماره5.
  • قربی، سیدمحمدجواد(1392): «خوانشِ اخلاقی امنیت در بستر الگوی پیشرفت بومی؛ مطالعه ملزومات اجرایی شدن با رویکردی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تهران، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  • قربی، سیدمحمدجواد(1394): «مفهوم شناسی و راهکارهای تامین امنیت از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی»، چکیده مقالات دومین همایش سراسری امنیت پایدار، تهران، دانشگاه امام حسین(ع).
  • کریمی، علی و اکبر بابایی(1390): امنیت ملی از منظر امام خمینی(ره)، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • کریمی پور، یدالله و حسن کامران(1380): «نگاهی نو به طبقه بندی استراتژیک مرزها»، ادبیات و علوم انسانی، زمستان.
  • کریمی، علی و دیگران(1389): «تهدیدات سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی(ره)»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، پائیز، شماره49.
  • کلینی، ابوجعفر محمدبن یعقوب الزاری(1365): الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
  • لاریجانی، علی(1376): «سخنرانی در همایش توسعه و امنیت عمومی»، در توسعه و امنیت عمومی، جلد اول، تهران،‌ وزارت کشور.
  • لک زایی، نجف(1389):«فلسفه امنیت از منظر امام خمینی(ره)»، مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، پائیز، شماره3.
  • لک زایی، نجف(1392): «امنیت از دیدگاه آیت الله شهید بهشتی»، بازخوانی اندیشه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شهید بهشتی، قم و تهران، انتشارات بقعه.
  • محمدی ری شهری، محمد(1393): فرهنگ نامه امنیت ملی، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، دارالحدیث.
  • محمود عبدالرحمن(بی تا): المعجم المصطلحات والالفاظ الفقهیه، جلد اول، بی جا، بی نا.
  • منتظر قائم،‌ مهدی(1385): آزادی‌های شخصی و فکری از نظر امام خمینی(ره)، تهران، نشر عروج.
  • نصری، قدیر(1384): «جامعه شناسی امنیت ملی»، مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره28.
  • نصری،‌ قدیر(1391): «امنیت جامعه: معنا، محدوده و مولفه ها»، در مبانی و مسائل امنیت اجتماعی، جلد اول، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی.
  • وطن دوست، رضا(1386): «نگاهی به امنیت در آموزه‌های اسلامی»، الهیات و حقوق، پائیز، شماره25.